Για την ανάγκη της «κοινωνιολογικής φαντασίας»

 

Αξιότιμη κυρία Υπουργέ Παιδείας, αξιότιμα μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας,

Ως πρωτοετής φοιτήτρια στον κλάδο των Κοινωνικών Επιστημών και πρώην υποψήφια πανελλαδικών εξετάσεων (με πανελλαδικό μάθημα την Κοινωνιολογία), παίρνω την πρωτοβουλία να σας αποστείλω την παρούσα επιστολή, διότι η Κοινωνιολογία με βοήθησε πολύπλευρα στη μαθητική μου πορεία, αλλά και σε προσωπικό επίπεδο.

Αφορμή το νομοσχέδιο το οποίο -μεταξύ άλλων- νομιμοποίησε την «απόσυρση» του μαθήματος της Κοινωνιολογίας και την επαναφορά των Λατινικών ως πανελλαδικώς εξεταζόμενου μαθήματος.

Επιπροσθέτως, οδήγησε στην κατάργηση της Κοινωνιολογίας από μάθημα Γενικής Παιδείας στην Γ’ Λυκείου, καθώς και στην «έξωση» του μαθήματος «Βασικές Αρχές Κοινωνικών Επιστημών και Σύγχρονος Κόσμος» από τη Β’ Λυκείου.

Η πράξη αυτή, δεν έχει ταράξει μόνο τους άμεσα πληττόμενους -δηλαδή, τους εκπαιδευτικούς, κοινωνικούς επιστήμονες και μαθητές- αλλά και ολόκληρο τον κόσμο της εκπαιδευτικής κοινότητας, τους γονείς, τους φοιτητές. Η αιφνιδιαστική αυτή απόφαση έκανε κατανοητό σε όλους πως η γενική τάση δείχνει προς τη δημιουργία σχολείων τεχνοκρατικής φύσεως, με ό,τι συνεπάγεται αυτό για τα ίδια τα παιδιά αλλά και για την κοινωνία γενικότερα.

Ο εξοβελισμός των μαθημάτων των Κοινωνικών Επιστημών από τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση μόνο αρνητικές συνέπειες μπορεί να επιφέρει. Αρχικά, τα μαθήματα αυτά λειτουργούν ως «καταφύγιο» των ανθρωπιστικών ιδεωδών των παιδιών, εξευγενίζουν και εκλεπτύνουν τα ήθη τους, αποτελούν το πλέον αξιόπιστο πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη των κοινωνικών δεξιοτήτων των μαθητών, όπως είναι η επικοινωνία, η φαντασία, η συνεργασία-συναναστροφή με τους άλλους.

Επειτα, προάγουν -για να χρησιμοποιήσω έναν αμιγώς κοινωνιολογικό όρο- την «κοινωνιολογική φαντασία» των παιδιών και οξύνουν την κριτική τους ικανότητα. Με την περιχαράκωση των μαθημάτων αυτών, γίνεται κατανοητό πως οι ευκαιρίες των μαθητών για την ανάπτυξη όλων των προαναφερθέντων μειώνονται αισθητά, τα παιδιά απομακρύνονται από την κοινωνική φύση τους -απ’ αυτό που εύγλωττα περιέγραψε ο αρχαίος Ελληνας φιλόσοφος Αριστοτέλης με τη φράση «άνθρωπος φύσει πολιτικόν ζώον», απ’ όλα τα κοινωνικά φαινόμενα και τις κοινωνικές διαδικασίες και προεκτάσεις τους.

Εν συνεχεία, η Κοινωνιολογία βοηθά τους νέους να κατανοούν τα πραγματικά αίτια όλων των γεγονότων και να μην επιρρίπτουν ευθύνες στους λεγόμενους «αποδιοπομπαίους τράγους». Κατ’ αυτόν τον τρόπο, οι μελλοντικοί αυτοί πολίτες θα έχουν τη δυνατότητα να κατανοήσουν καλύτερα τα κοινωνικοπολιτικά δρώμενα, να τα προβλέψουν και πιθανώς να αντιμετωπίσουν ευκολότερα και ταχύτερα παθογενείς καταστάσεις.

Ολες αυτές οι δυνατότητες συνεπάγονται τη βελτίωση της ποιότητας ζωής, με μια αρμονικότερη συμβίωση των ανθρώπων και με την «εγκαθίδρυση» μιας κοινωνικής ισορροπίας και ευημερίας.

Καθόλου αμελητέο δεν είναι, επίσης, το γεγονός πως με την απόφαση αυτή όλοι οι κοινωνικοί επιστήμονες τίθενται στο «περιθώριο», αρχικά της εκπαιδευτικής κοινότητας και κατ’ επέκταση της κοινωνίας.

Οι διορισμένοι εκπαιδευτικοί παραγκωνίζονται στη μαθητική ζωή, άλλοι χάνουν τις θέσεις τους (λόγου χάριν, αναπληρωτές, εκπαιδευτικοί που δραστηριοποιούνται στον ιδιωτικό χώρο κ.ο.κ.), ενώ οι μέλλοντες/μέλλουσες κοινωνικοί επιστήμονες θα πληγούν κι εκείνοι, άμεσα.

Απ’ όλα τα παραπάνω προκύπτει πως η παρουσία των κοινωνικών επιστημών στη μαθησιακή διαδικασία αποτελεί μια επιτακτική ανάγκη, αν όντως επιθυμούμε ενεργά μέλη στην κοινωνία, «πολίτες» δηλαδή, άτομα που θα μπορούν να συνεισφέρουν με τον προσωπικό τούς τρόπο στο ανθρωπιστικό κεφάλαιο του πλανήτη μας.

Εφόσον λοιπόν, στους μαθησιακούς σας στόχους/σκοπούς, συμπεριλαμβάνετε την «προτεραιότητα στην ανάπτυξη δεξιοτήτων, έναντι της μετάδοσης στείρας γνώσης», το μόνο πράγμα το οποίο δεν θα έπρεπε να αλλάξετε από το εκπαιδευτικό σύστημα είναι οι κοινωνικές επιστήμες.

Ποιο είναι το επιμύθιο λοιπόν; Παρουσία της Κοινωνιολογίας στις σχολικές μονάδες, για έναν πιο βιώσιμο και ανθρώπινο κόσμο!

Με τιμή,
Κουτεντάκη Μαρία, πρωτοετής φοιτήτρια του τμήματος Ψυχολογίας Ρεθύμνου

---

Η επιστολή δημοσιεύτηκε στο φύλλο της «Εφ.Συν.» τη Δευτέρα 21/12/2020.

 

 Πηγή 

 https://www.efsyn.gr/stiles/apopseis/273951_gia-tin-anagki-tis-koinoniologikis-fantasias