Χριστούγεννα χωρίς τον Σάντα-Κλάους

Την περασμένη εβδομάδα η διευθύντρια ενός σχολείου στην κωμόπολη Μονταρζισέ στα προάστια του Παρισιού ακύρωσε την ετήσια συνάντηση των μαθητών με τον Σάντα-Κλάους.

(Κατεβάστε ηχητικό αρχείο - Download )

Την απόφασή της την εξήγησε με το ότι η χριστουγεννιάτικη παράδοση παραβιάζει την αρχή της κοσμικότητας στην σχολική εκπαίδευση. Επίσης η διευθύντρια επικαλέστηκε και τα οικονομικά προβλήματα του σχολικού ιδρύματός της. Όμως σύμφωνα με τα ΜΜΕ, η απόφαση αυτή ελήφθη υπό την πίεση των μουσουλμανικών οικογενειών, οι οποίες θεώρησαν, πως η συνάντηση με τον Σάντα-Κλάους έρχεται σε αντίθεση με τον πολιτισμό και την θρησκεία των παιδιών τους. Παρά το γεγονός, πως στην κατάσταση επενέβη αρκετά γρήγορα ο δήμαρχος της πόλης, ο οποίος απαγόρευσε την κατάργηση των σχολικών παραδόσεων, το σκάνδαλο προκάλεσε πολύ θόρυβο στον εθνικό τύπο. Οι συζητήσεις για το σχολείο στο Μονταρζισέ συνέπεσαν με τις συζητήσεις σχετικά με τις προθέσεις του προέδρου Φρανσουά Ολάντ να εισαγάγει στο πρόγραμμα της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης το μάθημα της κοσμικής ηθικής. Για το τι συμβαίνει στο γαλλικό σχολείο και γιατί το μυθολογικό πρόσωπο βρέθηκε εκτός της κλίμακας των κοσμικών αξιών, εξήγησε σε συνέντευξη στην «Φωνή της Ρωσίας» ο καθηγητής Ζαν-Πολ Βιλλέμ, κοινωνιολόγος και ειδικός στα θέματα της σχολικής κοσμικής παιδείας και διδασκαλίας της θρησκείας.

Αυτό που συνέβη στο σχολείο Μονταρζισέ είναι μια μεμονωμένη περίπτωση ή πίσω από αυτό κρύβεται ένα πιο σοβαρό πρόβλημα;

Η περίπτωση αυτή δεν είναι και η πρώτη. Η απόφαση του διευθυντή δείχνει παραστατικά, κατά πόσο μερικοί αξιωματούχοι και υπάλληλοι των δημόσιων ιδρυμάτων δεν καταλαβαίνουν, τι σημαίνει ο όρος «κοσμικότητα». Προφανώς, υπάρχει μια υποκατάσταση των εννοιών και προκαλείται σύγχυση. Ο Σάντα-Κλάους είναι μέρος της πολιτιστικής παράδοσης, η οποία, φυσικά, αναφέρεται στο καθολικό ημερολόγιο, όμως πουθενά στον κόσμο δεν αποτελεί θρησκευτικό σύμβολο, γι’ αυτό να ακυρώνεται η συνάντηση με την πρόσχημα, πως αυτή η παράδοση ενοχλεί μερικές οικογένειες, δεν αποτελεί μια κατάλληλη αντίδραση.

Όμως εάν μια παρόμοια δυσανάλογη αντίδραση προκαλείται από τον Σάντα-Κλάους – ένα πρόσωπο το οποίο δεν έχει καμία σχέση με την θρησκεία, μήπως αυτό σημαίνει, πως στο κοσμικό σχολείο έχει ωριμάσει μια κρίση;

Πράγματι, ότι αφορά την πολιτιστική και θρησκευτική ποικιλομορφία, υπάρχουν δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι μαθητές και οι γονείς τους: το να είσαι κοσμικός, σημαίνει να απομακρυνθείς από όλα τα πολιτιστικά σύμβολα και παραδόσεις. Κατά την γνώμη μου είναι ένας αμφίβολος ορισμός. Η Γαλλία έχει περισσότερες καθολικές εκκλησίες από τα τζαμιά, και η γαλλική ιστορία είχε διαμορφωθεί υπό την επίδραση του χριστιανικού πολιτισμού. Η κοσμικότητα υπονοεί σεβασμό προς τις ιστορικές παραδόσεις, δεν πρέπει αυτές να αγνοούνται, διότι διαφορετικά θα έπρεπε να καταστραφούν όλοι οι ναοί, εκκλησίες, κτίρια της πόλης τα οποία θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως κίνδυνος για την κοσμικότητα. Αυτό θα ήταν απλά γελοίο.

Δεδομένης της μεγάλης πολιτισμικής και θρησκευτικής ποικιλομορφίας στην γαλλική κοινωνία, μπορούμε να συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε, πως η Γαλλία είναι ένα κοσμικό κράτος, ειδικότερα όταν μιλάμε για το σχολείο;

Η Γαλλία έκανε την επιλογή της, εγκρίνοντας τον νόμο ο οποίος απαγορεύει να φορούν στα δημόσια σχολεία τα θρησκευτικά σύμβολα. Υπό την απαγόρευση βρέθηκαν όχι μόνο οι πολυσυζητημένες μουσουλμανικές μαντίλες, αλλά και οι μεγάλοι σταυροί ή τα εβραϊκά καπέλα και τα άλλα διακριτικά στοιχεία. Όμως από την άλλη πλευρά, τα απλά, διακριτικά θρησκευτικά σύμβολα δεν έχουν απαγορευτεί, διότι οι μαθητές και οι γονείς τους ανήκουν σε διαφορετικούς πολιτισμούς, θρησκείες και φιλοσοφίες, και η επιθυμία να παραμείνει κάποιος όπως νιώθει ο ίδιος, δεν παραβιάζει την αρχή της κοσμικότητας. Οι μαθητές δίνουν μεγάλη σημασία στην πολιτιστική και θρησκευτική ποικιλομορφία.

http://greek.ruvr.ru/2012_12_13/97912592/
http://thriskeftika.blogspot.gr/2012/12/blog-post_473.html
http://paterikos.blogspot.gr/2012/12/blog-post_3607.html